top of page

Kukułkowe- Cuculiformes

Do tego rzędu ptaków należy jedna rodzina - kukułkowate (Cuculidae) z trzema podrodzinami - kukułki, kukale i kleszczojady

 

Kukułkowate w liczbie około 140 gatunków występują w strefach tropikalnych i umiarkowanych na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i na wielu wyspach oceanicznych. 
Rząd Cuculiformes obejmuje ptaki małe i średnie, występujące na całym świecie w lasach o klimacie umiarkowanym, subtropikalnym i tropikalnym. Większość z nich jest nadrzewna, chociaż niektóre żyją na ziemi. Ich długość waha się od 16 do 70 centymetrów i waga od 17 gramów (kukułka brązowa - Chrysococcyx minutillus) do 770 g (kukal płowogłowy - Centropus milo).
Wiele gatunków kukułek to pasożyty lęgowe — składają jaja w gniazdach innych gatunków, które następnie wychowują młode kukułki. Pasożytnictwo lęgowe u kukułki zwyczajnej rozpoznał już Arystoteles w IV wieku p.n.e. W Europie Zachodniej kukułka pospolita migruje, przybywając na tereny lęgowe wiosną. Samica ustanawia terytorium i broni go przed wtargnięciem innych kukułek. Poruszając się po swoim terytorium, samica dowiaduje się o potencjalnych gniazdach żywicieli, głównie obserwując ich budowę. Kiedy kukułka jest gotowa do złożenia jaj, samica ma pod obserwacją kilka możliwych gniazd żywicieli i wie, kiedy ich właściciele składają pierwsze jaja. Pod nieobecność właścicieli gniazda kukułka "podrzuca" tam swoje jajo. Wiadomo, że kukułka zwyczajna składa jaja w odstępach 48-godzinnych i umieszcza tylko jedno jajo w każdym gnieździe żywiciela, dlatego musi znaleźć nowe gniazdo na każde ze swoich 15–20 jaj.
Inne kukułki zakładają własne gniazda, w których wysiadują jaja i wychowują młode, jak większość ptaków, a jeszcze inne (Crotophaga i Guira) budują wspólne gniazda.
Ogólnie rzecz biorąc, w porównaniu z innymi ptakami, kukułki należy uznać za bardzo głośną grupę. Znajomy, wyraźny, dwutonowy dźwięk kukułki zwyczajnej (Cuculus canorus) z Europy, Azji i Afryki jest rozgłaszany głośno po okolicy przez samca, podczas gdy samica wydaje niski, bulgoczący dźwięk.

 

bottom of page